با پایان بازی تیم های ملی فوتبال ایران و کره جنوبی در هفته گذشته که به پیروزی تاریخی و شیرین ایران انجامید، سرمربی تیم ملی ایران لحظاتی بسوی نیمکت تیم کره رفت و با مشتهای گره کرده، به کری خوانی توهین آمیز سرمربی کره پاسخ داد. 

اما در کره جنوبی این تنها سرمربی تیم ملی فوتبال نیست که برای کشورمان کری خوانی توهین آمیز کرده است. سال هاست دولت کره جنوبی برای فعالان اقتصادی کشورمان خط و نشان می کشد که حق ندارید فلان کالاها را بخرید، فلان کالاها را به شما نمی فروشیم، نفت خام شما را نقدی نمی خریم و باید بجای پول نفتتان، کالاهایی که ما تعیین می کنیم را ببرید و...
 
آنچه سرمربی کره جنوبی دقیقا درباره فوتبال ایران گفته، از توهین و تحقیری که دولت و موسسات اقتصادی کره چندین سال است در حق کارآفرینان و شرکتهای ایرانی روا می دارند، تحقیر کننده تر و توهین آمیزتر نیست. کارآفرین ایرانی سالهاست این توهین و تحقیر را تحمل می کند اما نمی تواند مانند سرمربی تیم ملی ایران مشت اش را به همتای کره ای نشان دهد و آنها را از ادامه تحقیر و توهین و زورگویی بازدارد. چرا؟
 
مشهور است 45 سال پیش کسی از صنعت خودرو سازی کره جنوبی حین بازدید از شرکت ایران خودرو با حسرت گفته است: آیا می شود ما هم روزی چنین کارخانه ای داشته باشیم؟! و مشهور است شهردار سئول سالها پیش در بازدید از تهران، حسرت پیشرفتهای تهران را خورده است. بعید می دانم این روایتها –که احتمالا زاییده ذهن های خودکم بین هستند- به حقیقت نزدیک باشد اما تقریبا اطمینان دارم در کره جنوبی نمایندگان مجلس برای استخدام همشهریان و اقوامشان به مدیران هیوندایی نامه نمی نویسند.
 
تقریبا اطمینان دارم با تغییر وزیر صنایع یا حتی تغییر دولت کره، مدیرعامل هیوندایی برکنار یا تعویض نمی شود.
 
تقریبا اطمینان دارم مدیرعامل هیوندایی برای فروش محصولش با قیمتگذاری دولتی مواجه نیست.
 
اطمینان دارم بانک مرکزی کره جنوبی پی در پی بخشنامه های ضدونقیض نمی دهد و تامین مالی داخلی را به روی صنعت و کارآفرینان این کشور نبسته است.
 
اطمینان دارم دولت کره قراردادهایش با شرکتهای کره ای متعهد است پرداخت مطالبات پیمانکاران کره ای را ماه ها عقب نمی اندازد.
 
اطمینان دارم کارآفرین کره ای با مشکل قاچاق، مشابه ساری بدون اجازه محصولش، چک برگشتی مشتریان، کلاهبرداران گستاخ و زیرپا گذاشتن گسترده قراردادها... روبرو نیست.
 
اطمینان دارم دستگاه قضایی کره با دقت و در اسرع وقت به هر شکایت کارآفرین کره ای رسیدگی می کند و کارآفرین کره ای حداقل از بابت حفاظت از مالش در برابر متجاوزان و کلاهبرداران و افراد بی تعهد به قراردادها، نگرانی ندارد
 
اطمینان دارم دولت کره دست دوستی اتاق بازرگانی کره را رد نمی کند و مسئولان ارشد دولت کره در گفتگوی مستمر و تفاهم آمیز، مطالبات کارآفرینان کره را استماع می کنند و برای حل آنها بطور موثر تلاش می کنند.
 
اینها بخشی از مولفه های «محیط کسب و کار» هستند. موضوعی که سیاستمداران ما زیاد شعارش را می دهند ولی برای بهبودش کار موثری نمی کنند.
 
تا وقتی محیط کسب و کار در کشور ما تا این حد نامساعد باشد و تا وقتی کارآفرین ایرانی اینقدر در ادارات و دادسراها و بانکهای ایران اذیت می شود، ناچار است توهین و تحقیر کره ای ها را هم تحمل کند و برخلاف سرمربی تیم ملی فوتبال ما، هیچ نگوید.

سازمان جهانی کار با هشدار نسبت به کاهش قابل توجه نیروی کار جوان و پیرتر شدن جهان تا سال 2050 اعلام کرد: در سال 2050 به ازای هر فرد بالای 65 سال تنها 4 جوان در سن کار خواهیم داشت.

 سازمان جهانی کار در تازه ترین گزارش خود با هشدار نسبت به روند پیری جمعیت در کشورها اعلام کرد: برای ارائه شغل و حمایت اجتماعی نیازمند برنامه ریزی هستیم. دولت ها، کارفرمایان و کارگران باید اقدامات لازم برای اطمینان از ایجاد فرصت های شغلی مناسب و معقول را انجام دهند.

تغییرات سریع جمعیتی به عنوان یک چالش بزرگ در بازارهای کار جهان درآمده که نیازمند رسیدگی فوری است. در کنفرانس امسال سازمان جهانی کار نتیجه مباحث این شد که با ترکیبی از سیاست ها و تعهدات درست می توان علاوه بر کنترل و پایدار کردن جمعیت کشورها، از این موضوع به عنوان یک فرصت استفاده کرد.

تا سال 2050 تنها 4 نفر به ازاء هر فرد بالای 65 سال در سن کار خواهند بود که این میزان با 9 نفر سال 2000 تفاوت قابل توجهی دارد. توسعه مهارت ها و فرصت های شغلی برای جوانان باید مورد توجه قرار گیرد و برای افراد بیکار نیز دستمزدهای عادلانه به همراه فرصت های شغلی و آموزشی در نظر گرفته شود. همچنین برای کارگران مسن تر نیز باید حقوق های بازنشستگی بهتری پیش بینی شود.

گزارش سازمان جهانی کار نشان می دهد که جمعیت جهان در سال 2050 به میزان 9 میلیاردنفر خواهد بود و در آن زمان تعداد افراد بالای 60 سال نیز 3 برابر می شود. این گزارش هشدار می دهد، کاهش جمعیت جوان در کشورها دارای پیامدهای نامناسبی برای بازارهای کار، سیستم های امنیتی اجتماعی، اشتغال و توسعه اقتصادی است.

با این حال، اولویت در آفریقا در حال حاضر به فراهم کردن اشتغال برای جمعیت جوانان بزرگ، گسترش امنیت اجتماعی در بخش غیررسمی و تشویق کار رسمی است. در اروپا تلاش می شود برای افراد سالخورده حقوق بازنشستگی کافی پیش بینی شود و در کنار آن اطمینان حاصل شود که مشاغل مولدی برای کارگران مسن تر ایجاد می شود.

آمار تولیدات علمی تا ماه گذشته میلادی نشان می دهد ایران از اول سال میلادی تا این بازه زمانی برابر با 6 ماه می 2013 در پایگاه استنادی اسکوپوس و با حفظ رتبه 16 تعداد 11 هزار و 703 مقاله تولید کرده و در پایگاه ISI با تولید 6 هزار و 442 مقاله در جایگاه 18 تولید علم جهان قرار داشت.

 دکتر جعفر مهراد گفت: پس از گذشت پنج ماه و سه هفته از سال میلادی 2013 دانشگاه ها و مراکز پژوهشی کشور در راستای فعالیت های تحقیقاتی همچنان نتایج حاصله را به صورت مقاله های علمی به چاپ می رسانند و بخش قابل توجهی از تولیدات علمی کشور در نظام های Scopus و ISI ثبت و نمایه سازی می شود. تلاش بیشتر دانشمندان و پژوهشگران جمهوری اسلامی ایران در چاپ و انتشار مقالات بیشتر در مجلات معتبر بین المللی در 5 خرداد ماه 1392 برابر با 26 ماه می 2013 افزایش خوبی را در تولیدات علمی نشان می دهد.

وی افزود: در این تاریخ میزان تولیدات علمی ایران در اسکوپوس به 14228 مقاله (1.6 سهم ایران از کل تولید علم جهان) بالغ شد و جایگاه خود را در مقام 16 تولید علم جهان حفظ کرد. در پایگاه ISI میزان تولیدات علمی ایران در این تاریخ به 7834 مقاله فزونی یافت و رتبه ایران از جایگاه 18 به جایگاه 19 تنزل یافت.

رئیس پایگاه استنادی علوم جهان اسلام اظهار داشت: جدیدترین آمار از میزان تولیدات علمی نشان می دهد که تعداد مقالات ایران از اول سال میلادی تاکنون در پایگاه اسکوپوس به 17245 مقاله( 1.6 درصد از کل تولیدعلمی جهان) افزایش یافته و به طور شگفت آوری از رتبه 16 به رتبه 15 تولیدعلم جهان صعود پیدا کرده است.

وی گفت: نظام استنادی ISI نیز میزان تولیدات علمی ایران را از اول سال میلادی تاکنون 9588 مقاله گزارش کرده است. رتبه ایران در این جایگاه بعد از ترکیه که حائز مقام 19 تولید علم جهان است قرار دارد. اما مقایسه رتبه ایران در اسکوپوس و در این بازه زمانی نشان می دهد که ترکیه با تولید 14730 مقاله و با کسب رتبه 19 بعد از ایران، تایوان، سوئیس و فدراسیون روسیه قرار دارد.

مهراد افزود: در هر دو نظام استنادی و در بازه زمانی مزبور، کشور های آمریکا، چین، انگلستان، آلمان، ژاپن و فرانسه به ترتیب مقام اول تا ششم را به دست آورده اند. در بین کشورهای در حال توسعه تنها هندوستان و برزیل به ترتیب با رتبه 7 و 14 در اسکوپوس و کشور های هندوستان، برزیل و ترکیه با کسب رتبه های 11، 14 و 19 در نظام استنادی ISI پیشتر از ایران قرار دارند.

وی گفت: در نظام های استنادی اسکوپوس و ISI رتبه بسیاری از کشور های پیشرفته جهان و نیز رژیم اشغالگر قدس به مراتب پایین تر از رتبه جهانی تولید علم ایران است. در بین 30 کشور نخست در نظام استنادی اسکوپوس تنها کشور مالزی با تولید 8524 مقاله و رتبه 24 از مجموع کشور های اسلامی قرار دارد و در بین 30 کشور نخست در نظام استنادی ISI بجز ایران و ترکیه نام هیچ کشوری از کشور های اسلامی مشاهده نمی شود.

رئیس پایگاه استنادی علوم جهان اسلام اظهار داشت: این موفقیت چشمگیر دانشمندان ایران قابل تقدیر است و انتظار می رود دولت منتخب نیز با رویکردی که هم اکنون از نظر پشتیبانی از تحقیقات علمی در دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی حاکم است از شکوه و عظمت علمی دانشگاه ها و پژوهشگاه ها پشتیبانی کند و در تجهیز مراکز آموزش عالی و تحقیقاتی گامهای موثر و عملی بردارد. آنچه مسلم است مراکز آموزش عالی و پژوهشی به سرمایه گذاری قابل توجهی احتیاج دارد.

وی افزود: رشد علمی با میزان سرمایه گذاری رابطه مستقیم دارد. در هر دوره ای که به بودجه دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی توجه شده، دولت های وقت پاسخ مستقیمی از استادان و پژوهشگران دریافت کرده اند که همانا تلاش آنان در جهت ارتقای مقام و منزلت علم و جایگاه رفیع دانشگاه ها و پژوهشگاه ها در بین مراکز آموزش عالی جهان است. گواه این ادعا رتبه تعدادی از دانشگاه های بزرگ کشور در بین 500 دانشگاه برتر جهان است که در نظام های رتبه بندی شانگهای، تایمز،QS و سایماگو بازتاب دارد.

تعریف دقیق از جرات و ابرازوجود همیشه آسان نیست چون مرز باریکی بین جسارت و پرخاشگری وجود دارد. شاید این دو تعریف تشخیص این دو واژه را آسان تر کند:

مبنای جسارت تعادل است: وقتی نیازی واقعی و برحق وجود داشته باشد، فرد از خود جسارت نشان می‌دهد و درخواست خود را بازگو می‌کند، اما این به این معنا نیست که لزوما آنچه مطالبه می‌کند، دریافت خواهد کرد. 

مبنای پرخاشگری برنده شدن است:  فرد در وضعیت پرخاشگری بدون در نظر گرفتن شرایط و ملاحظات و در نظر گرفتن حقوق دیگران، بیشترین منافع را برای خود می‌خواهد و به هر قیمتی آن را به دست می‌آورد. 

موردکاوی: رییسی که عصر روز قبل از تعطیلات حجم زیادی کار به کارمند خود ارجاع می‌کند، ابراز وجود کرده است؟ یا کارمندی که به رییس خود می‌گوید انجام این کارها را به بعد از تعطیلات موکول می‌کند، ابراز وجود کرده است؟!

رییس رفتاری پرخاشگرانه از خود نشان داده است؛ او بدون در نظر گرفتن نیاز و احساس کارمند خود در زمانی نامناسب، حجم نامعقولی کار ارجاع داده است. از سوی دیگر کارمند، با به رسمیت شناختن درخواست رییس خود و با موکول کردن کار به بعداز تعطیلات، از خود رفتاری جسارت‌آمیز نشان می‌دهد. 

ابراز جسارت به ساخت اعتماد به نفس و بهبود روابط شما در محیط کار و جنبه‌های دیگر زندگی کمک می‌کند. به طور عمومی مردم جسور چنین ویژگی‌هایی دارند:
• نگاه «برنده-برنده» دارند- به سرعت زمینه‌های مشترکی بین خود و طرف مقابل پیدا می‌کنند.
• در حل مسائل بهتر عمل می‌کنند- احساس می‌کنند توان حل هر مساله‌ای با بهترین روش ممکن را دارند.
• استرس کمتری دارند- قدرت فردی خود را می‌شناسند و هرگز زمانی که کارها طبق برنامه پیش نمی‌رود احساس تهدید و قربانی شدن نمی‌کنند.
• عملگرا هستند- اهل عمل هستند چون به خوبی می‌دانند باید چه کاری انجام دهند. جسارت در رفتار، انصاف و همدلی به همراه می‌آورد و قدرتی که از آن استفاده می‌کنید ناشی از اعتماد به نفس است و نه تهدید و زورگویی. وقتی با اطرافیان با احترام و انصاف رفتار می‌کنید می‌توانید انتظار رفتاری مشابه از آنها داشته باشید. با چنین رفتاری مورد علاقه واحترام اطرافیان خواهید بود و نقش مدیری را ایفا می‌کنید که همه دوست دارند با شما کار کنند.

توسعه جسارت
حقوق خود را بشناسید؛ درک کنید که حقوق، افکار، احساسات، نیازها و خواسته‌های شما به اندازه دیگران مهم است. باور داشته باشید که مستحق احترام هستید و عذرخواهی کردن برای هرچیزی را متوقف کنید. نیازها و خواسته‌های خود را شناسایی و برای آن درخواست کنید- برای اینکه نیازهای شما توسط دیگران کشف شود، صبر نکنید. (چون در این‌صورت ممکن است لازم باشد همیشه در انتظار باشید!) درک کنید که برای استفاده از تمام ظرفیت‌های خود، نیازهای شما باید مرتفع شود. راهی پیدا کنید تا بدون قربانی کردن نیازهای دیگران، نیازها و خواسته شما برطرف شود. 
اذعان کنید که هرکس مسوول رفتار خود است؛ با افرادی که از پذیرش مسوولیت رفتار طفره می‌روند قاطعانه رفتار کنید و در عین حال خشم و عصبانیت خود را نیز کنترل کنید. تا زمانی که نیازهای دیگران را نقض نمی‌کنید، حق با شما است و کاری که انجام می‌دهید درست است. افکار و احساسات منفی خود را با روشی سالم و مثبت بیان کنید-به خود اجازه عصبانی شدن بدهید، اما همیشه احترام را حفظ کنید. آنچه در ذهن تان می‌گذرد اظهار کنید، اما به گونه‌ای که از احساسات اشخاص دیگر محافظت شود. 
احساسات خود را کنترل کنید و با کسانی که می‌خواهند حقوق شما را زیر پا بگذارند، مقابله کنید. پذیرش انتقادات و پیشنهادات مثبت را داشته باشید- زمانی که اشتباهی می‌کنید آن‌را بپذیرید و برای رفع آن کمک بخواهید. بازخوردهای مثبت و سازنده را بپذیرید در مواجهه با آن خشمگین و عصبی نشوید. یاد بگیرید در مواقعی که لازم است «نه» بگویید- این موضوع پایه جسارت است!
محدودیت‌های خود را بشناسید و بدانید نمی‌توانید هرکاری را برای هرشخصی انجام دهید. سعی کنید راه حل «برنده-برنده» را جایگزین آن کنید.

تکنیک‌های ارتباطی جسارت و ابراز وجود
با درک چگونگی رفتار جسارت آمیز، به سرعت می‌توانید خود را با شرایط انطباق و رفتار جسورانه‌ای از خود نشان دهید. 
از واژه«من» استفاده کنید؛ از عباراتی چون «من می‌خواهم»، «من نیازدارم» و «من احساس می‌کنم»، استفاده کنید.
همدلانه تاکید کنید؛ ابتدا نشان دهید وضعیت طرف مقابل را درک می‌کنید و بعد درخواست خود را بیان کنید.
جسارت خود را افزایش دهید؛ زمانی این کار را انجام دهید که تلاش اولیه برای درخواست و رفع نیازهای شما موفق نبوده است. در این روش با گذشت زمان، درخواست خود را از فردی که نظر شما را تامین نکرده مطالبه می‌کنید. به یاد داشته باشید لزوما نتیجه به نفع شما نخواهد بود. برای مثال می‌توانید به همکاری که به‌طور مرتب با تاخیر در محل حاضر می‌شود بگویید «این سومین باری است که در مورد تاخیر صبحگاهی صحبت می‌کنم، اگر این تاخیر یک بار دیگر در طول این ماه تکرار شود، من ضوابط انضباطی را در مورد شما اعمال می‌کنم».
زمان بیشتری بخواهید؛ در صورتی که نیاز به زمان بیشتری دارید صادقانه آن را مطرح کنید و زمان بیشتری بخواهید.
با وجود اینکه جسارت قابل یادگیری و توسعه است، اما یک‌شبه در کسی ایجاد نمی‌شود و بهتر است از همین امروز استفاده از آن را آغاز کنید تا ببینید چگونه بر کارآیی و بهره‌وری، نحوه کار با افراد، حل مسائل و رسیدن به بهترین راه حل تاثیر می‌گذارد.

* سید محمد اعظمی‌نژاد (منبع: Mindtools) عضو هیات رییسه کمیته تخصصی توسعه- انجمن مدیریت منابع انسانی ایران